Türk Eğitim Sisteminin Yasal Temelleri Nelerdir? Eğitim, açık bir sistem olma özelliğini bünyesinde barındırmaktadır. İçerisinde bulunulan şartlara ve koşullara göre değişiklikler ve düzenlemeler yapılmaktadır. Türk
Eğitim Sisteminin Yasal Temelleri Nelerdir? Toplum düzenini ve güvenliğini oluşturabilmek için çok çeşit metinler ileri sürmektedirler. Bu metinlerin bir türüne ‘mevzuat’ ismi verilmektedir. Mevzuat ismindeki bu metnin oldukça dikkatli, titiz, sade ve anlaşılır bir dille hazırlanması oldukça önem arz etmektedir.
Günümüz Milli Eğitim Sistemi’nin yasal temellerini 2’ye ayırmak mümkündür. Bunlar; Uluslararası Mevzuat ve Türkiye’de yasama- yürütme organlarının yürürlüğe koyduğu metinler yani Ulusal Mevzuat şeklinde ikiye ayrılmaktadır.
Uluslararası Mevzuat ve Eğitim
Bu başlık altında en önemli kaynağın antlaşmalar olduğunu söylemek mümkündür. Antlaşmalar, bağlayıcılık ve iç hukuk açısından devletler için büyük önem arz etmektedir. Anayasamızın 9. maddesinde de yer edinmiş olduğu üzere; usule uygun olarak yürürlüğe giren antlaşmalar, kanun hükmündedir. Türkiye’nin de içinde bulunduğu ve savunduğu birtakım antlaşmalar vardır ki eğitim alanında da çok önemli bağlayıcı niteliğe sahiptir. Bunlardan ilki İnsan Hakları Evrensel Beyannamesidir.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi
10 Aralık 1948 tarihinde kabul edilmiş olan bu beyanname, devamında gelecek olan metinlere tam bir örnek olmuş, büyük ilgi görmüştür. Türkiye ise bu beyannameyi 6 Nisan 1949 tarihinde onaylamıştır. Bu belgenin 26. Maddesi eğitime ilişkin birtakım haklar düzenlemiştir. Eğitimin herkesin hakkı olduğu, ilköğretimin zorunlu olduğu ve en az ilk ve orta öğrenimin parasız olduğu şeklinde düzenlenmiştir. Ayrıca teknik ve mesleki okullarda verilen eğitimler de herkese açık olmakla birlikte, Yükseköğretim de bireylerin ilgi istidat ve yeteneklerine göre herkese açık ve eşittir. Bunların dışında eğitime ilişkin, insanın kişiliğini ve özgürlüklere saygıyı güçlendirmek gibi amaçlarını da düzenlemiştir. Eğitimin bütün ırklara, uluslara, dinlere olduğu da belirtilmiş ve bunun yanında Birleşmiş Milletlerin barış ve saygı konularındaki çalışmalarının da ilerletilmesi ve geliştirilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca 26. Maddede çocuklara verilecek olan bu eğitimi anne ve babanın seçmesinin de hak olduğu ifade edilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
Bu sözleşme de hukuk alanında bağlayıcı niteliğe sahip olup; 4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da ilan edilmiştir. Yürürlüğe ise 3 Eylül 1953 yılında girmiştir.
Türkiye de bu sözleşmeye 1954 yılının mart ayında katılmıştır. Bu sözleşmede de eğitimin herkese bir hak olduğu ve kimsenin bu haktan yoksun bırakılamayacağı ifade edilmiştir.
